In 2022 zijn er nieuwe regels voor consumentenkoop van kracht geworden. In dit blogbericht worden de belangrijkste nieuwe bepalingen op een rij gezet.
Garanties
Als een verkoper aan consumenten een garantie geeft, dan moest daar al in worden gezet wat de garantievoorwaarden zijn, de rechten die de consument onder de garantie heeft, een uitleg dat de garantievoorwaarden geen afbreuk doen aan de wettelijke rechten van de consument, de naam en het adres van de verkoper en de duur en het gebied van de garantie.
In de garantie moeten nu ook worden opgenomen: de garantieprocedure, welke producten er onder de garantie vallen, een duidelijke uitleg over de wettelijke rechten die de consument heeft en dat de garantie daar geen afbreuk aan doet.
De garantietekst moet op een duurzame gegevensdrager (bijvoorbeeld een brochure of een email) aan de consument worden verstrekt, uiterlijk bij levering van het product.
Conformiteit
Een verkocht product moet conform zijn. Kort gezegd: als een verkoper zegt iets (op een bepaalde manier) te zullen leveren dan moet deze dat ook (op die manier) doen. Doet de verkoper dat niet, dan heeft deze een non-conform product geleverd en daarmee wanprestatie gepleegd. De consument heeft dan, naast een recht op schadevergoeding, het recht op herstel of vervanging van het gebrekkige product, prijsvermindering en ontbinding van de overeenkomst.
In de wet staat nu specifieker aangegeven wanneer producten al dan niet conform zijn. Zo moet een product in ieder geval geschikt zijn voor ieder bijzonder gebruik van het product dat door de consument kenbaar is gemaakt en door de verkoper is aanvaard, daarnaast moet het worden geleverd met alle toebehoren en instructies.
Objectieve conformiteitseisen
Met de nieuwe regeling zijn er ook zogenaamde objectieve conformiteitseisen gekomen. Die bepalen waar het product altijd aan moet voldoen, dus ook los van wat er is beloofd aan, of afgesproken met, de consument.
Het product moet:
- geschikt zijn voor het gebruik dat normaal van vergelijkbare producten wordt gemaakt;
- hetzelfde zijn als een eerder aan de consument getoond voorbeeld of model;
- worden geleverd met alle andere toebehoren en instructies die de consument redelijkerwijs mag verwachten;
- de kenmerken hebben die vergelijkbare producten hebben, onder andere met betrekking tot de functionaliteit, comptabiliteit, duurzaamheid en beveiliging.
Afwijken van conformiteitseisen
Van sommige conformiteitseisen kan worden afgeweken als de consument uitdrukkelijk is geïnformeerd over een specifieke afwijking en de consument dit uitdrukkelijk en afzonderlijk heeft aanvaard.
Bijvoorbeeld: een online webshop geeft aan dat een afgeprijsde televisie een geretourneerd product is, daarom wat krassen heeft en de consument aanvaardt dit uitdrukkelijk voor die televisie. Omdat de aanvaarding afzonderlijk moet kan het afwijken van de conformiteitseisen niet plaatsvinden via de algemene voorwaarden.
Producten met digitale elementen
Daarnaast zijn er nieuwe bepalingen gekomen voor producten met digitale elementen. Dit zijn bijvoorbeeld slimme huishoudelijke apparaten maar ook smartphones, smartwatches, computers, e-readers en zelfs auto’s of alarmsystemen met vooraf geïnstalleerde software.
Voor dit soort producten geldt dat ze de functionaliteit, compatibiliteit en beveiliging moeten hebben die gebruikelijk zijn voor hetzelfde type producten en die de consument redelijkerwijs kan verwachten gezien de aard van de zaak, waarbij ook rekening moet worden gehouden de mededelingen die de verkoper daarover heeft gedaan (bijvoorbeeld in reclame-uitingen).
Een andere belangrijke nieuwe verplichting is de verplichting om aan de consument informatie te verstrekken over deze producten voordat de consument ze aanschaft. Het gaat om informatie over het feit dat het product aan de overeenkomst moet beantwoorden informatie over de functionaliteit van het product, waaronder de technische beveiligingsvoorzieningen, en informatie over de compatibiliteit en interoperabiliteit met andere producten.
Producten met digitale elementen: updates verstrekken
De belangrijkste wijziging voor de praktijk is echter dat bij de verkoop van producten met digitale elementen een nieuwe verplichting bestaat om deze te voorzien van updates, waaronder beveiligingsupdates. Die updates moeten worden verstrekt zolang als de consument dat ‘redelijkerwijs mag verwachten’. Hoe lang die periode precies is, wordt in de wet helaas niet gespecificeerd.
Het ligt voor de hand om aan te sluiten bij de levensduur van het product maar het blijft afhankelijk van het soort product. Aan een smartphone waarvan het besturingssysteem niet meer werkt voordat de levensduur van de telefoon is geëindigd heeft een consument niet zo veel en bij een dure slimme koelkast kan de levensduur van de koelkast langer zijn dan de functionaliteit om automatisch eten te bestellen.
Als de updates niet (tijdig) worden verstrekt is er sprake van wanprestatie en de verkoper aansprakelijk voor door de consument in verband daarmee geleden schade (naast de andere remedies die de consument dan heeft, waaronder prijsvermindering en ontbinding van de overeenkomst).
Gebrekkige installatie
Als een product ergens moet worden geïnstalleerd en er door de installatie een gebrek aan het product ontstaat, wordt dat als een non-conform product gezien als de verkoper het product heeft geïnstalleerd of als de consument dat zelf doet en de verkeerde installatie komt door fouten in de installatie-instructies.
Termijn voor vermoeden van non-conformiteit
In de wet stond voorheen dat als een gebrek in een product zich openbaart binnen zes maanden na de aankoop, het product wordt vermoed non-conform te zijn geweest bij de levering. Die termijn is verlengd van zes naar 12 maanden.